W dniu 28 października 2020 r. Stowarzyszenie „Dom z Sercem” w Trzcińsku – Zdroju podpisało umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia na realizacje projektu pt.: „Zapewnienie bezpieczeństwa i opieki pacjentom oraz bezpieczeństwa personelowi zakładów opiekuńczo-leczniczych, domów pomocy społecznej, zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych i hospicjów na czas COVID-19”. Projekt realizowany jest w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Środki z projektu pomogą ograniczyć negatywne skutki wystąpienia epidemii COVID-19 wśród mieszkańców oraz personelu prowadzonego przez Stowarzyszenie – Domu Pomocy Społecznej. Środki finansowe z projektu PO WER to przede wszystkim fundusze na dodatkowe wynagrodzenia dla pielęgniarek, a także zakup środków ochrony osobistej dla personelu i mieszkańców Domu.
Sadzenie róż jest ważnym zabiegiem, decydującym o dalszym sukcesie w uprawie tych krzewów. Właściwie posadzone róże będą miały większe szanse aby się przyjąć po sadzeniu, a potem zdrowo rosnąć i pięknie kwitnąć. Jak zatem wykonywać sadzenie róż, które czynności są najważniejsze i kiedy jest najlepsza pora na sadzenie róż w ogrodzie?
Ważne: Sadzenie róż. Dołek wykopany pod różę musi być na tyle duży, by korzenie nie zawijały się.
Kiedy sadzić róże?
Sadzenie róż wykonuje się zazwyczaj jesienią. Krzewy sadzone o tej porze roku łatwiej się ukorzeniają i łatwiej będzie nam je przyciąć. Wiosną zaleca się jedynie sadzenie róż piennych, gdyż sadzone jesienią wymagają dosyć kłopotliwych zabiegów związanych z zabezpieczeniem ich przed mrozami. Przez cały rok można sadzić róże wyhodowane w pojemnikach, które mają wykształconą zwartą bryłę korzeniową, mniej wrażliwą niż nagi korzeń.
Jak kupować róże do sadzenia?
Róże z odkrytym korzeniem.
Wybierając w sklepie ogrodniczym róże do sadzenia, warto zwrócić uwagę na kilka elementów. Róża powinna mieć przynajmniej dwa silne, nie uszkodzone pędy o grubości ołówka. Korzenie powinny być silne i posiadać wiele drobnych włośników. Szyjka korzeniowa, od której odchodzą pędy, powinna mieć grubość co najmniej 16 mm. Przyjrzyjmy się dokładnie pędom – szare lub brunatne plamy występujące na pędach mogą być oznaką choroby. Białe, słabe pędy, które wypuszczają róże w opakowaniu plastykowym, na wolnym powietrzu będą szybko obumierać – takie krzewy nie przyniosą nam wiele radości.
Róże w doniczkach
Kupując róże kontenerowe, czyli sprzedawane w doniczkach, przyjrzyjmy się powierzchni ziemi, w której znajduje się krzew. Jeśli na powierzchni ziemi nie ma mchu, oznacza to z reguły, iż krzew trafił do kontenera niedawno i nie posiada typowych właściwości róż sprzedawanych w pojemnikach. Taki krzew może nie nadawać się do sadzenia o każdej porze roku. Zwróćmy też uwagę na dno pojemnika. Korzenie przeciskające się przez dno świadczą o dobrym ukorzenieniu się krzewu. Róże od dobrych producentów będą zawsze zaopatrzone w etykiety, z których dowiemy się o właściwościach i wymaganiach kupowanej odmiany.
Do jakiej ziemi sadzić róże?
Zalecany odczyn pH gleby dla róż wynosi 6,5. Jeżeli w naszym ogrodzie gleba jest zbyt kwaśna, przed posadzeniem róż, należy glebę zwapnować, używając wapna nawozowego lub kredy. Przyjmuje się, iż wprowadzenie około 0,5 kg kredy na 1m² zagonu podniesie wartość pH gleby o 0,5 do 1,0.
Aby poprawić strukturę gleby, wskazane jest dodanie różnych materiałów organicznych, takich jak torf ogrodniczy, kora sosnowa, węgiel brunatny, czy obornik. Torf wymieszany z glebą lekką będzie zatrzymywał w niej wodę i substancje mineralne. Jeżeli gleba jest zbyt zwięzła, gliniasta, możemy ją rozluźnić za pomocą kory sosnowej kompostowanej. Cząstki kory będą się rozkładać w glebie dosyć długo, wzbogacając ją nawet przez okres czterech lat w próchnicę i tlen. Zalecana dawka kory wynosi od 20 do 40 litrów na m². Dodanie do gleby kory wymaga jednoczesnego dodania azotu.
Węgiel brunatny, który dodajemy w podobnych ilościach jak korę, będzie magazynował składniki pokarmowe i zapobiegał ich wymywaniu. Obornik wzbogaci glebę w próchnicę, składniki mineralne i enzymy. Stosując obornik należy pamiętać, aby glebę przygotować na kilka tygodni przed posadzeniem krzewów, gdyż korzenie róż nie powinny zetknąć się ze świeżym nawozem.
Jak przygotować róże do sadzenia.
Przed sadzeniem róż, usuwamy nadłamane części korzeni, pozostałe korzenie krzewu skracamy do długości około 25 cm, oraz moczymy je w wodzie z dodatkiem fungicydów. Krzew moczymy około 20 minut. Po wyjęciu z zaprawy, różę należy posadzić jak najszybciej. W przypadku sadzenia jesiennego, w listopadzie, jeżeli krzew posiada jeszcze liście, musimy je usunąć.
Sadzenie róż.
Dołek, do którego posadzimy krzew, musi być na tyle głęboki, aby korzenie mogły w nim zwisać niemal pionowo. Korzenie powinny być rozłożone równomiernie. W czasie zasypywania korzeni, krzew lekko podciągamy do góry, co zapewni lepsze przyleganie gleby do korzeni. Po zasypaniu, ziemię wokół krzewu udeptujemy. Krzew musi być posadzony na takiej głębokości, aby po udeptaniu ziemi i podlaniu wodą, miejsce okulizacji na szyjce korzeniowej znajdowało się tuż nad powierzchnią gleby.
Po podlaniu, gdy woda wsiąknie, wokół rośliny z ziemi usypujemy kopczyk wysokości 20 do 30 cm, które zabezpieczą pędy przed przemarznięciem. Dodatkowo, w grudniu, po nastaniu większych przymrozków, na kopczyki ziemi wokół krzewów, warto nałożyć warstwę kory oraz gałązki z drzew iglastych.
Których róż nie okrywać jesienią?
Zimowej ochrony potrzebuje większość odmian uprawianych w polskim klimacie. Są natomiast odmiany, które wyjątkowo dobrze sobie radzą z mrozami. Są to przede wszystkim róże dzikie, historyczne, parkowe i pnące kwitnące raz w sezonie. Są oczywiście wśród nich wyjątki, dlatego nie jest to sztywna reguła. Wyjątki są też u róż wielkokwiatowych, gdzie istnieją odmiany bardziej odporne. Warto sugerować się wtedy danymi podawanymi przez producentów. Przykładami odmian lepiej radzących sobie w naszym klimacie są: 'Alba Meidiland’, 'Alchymist’, 'Amber Cover’, 'Blaze Superior’, 'Mister Lincoln’, 'Montezuma’, 'Rosarium Uetersen’.
Pielęgnacja róż.
Przycinanie.
Pielęgnowanie róż w dużym stopniu związane jest z koniecznością ich przycinania. Dzięki temu rośliny mają ładny pokrój i obficiej kwitną. Wbrew pozorom tego typu zabiegi nie są tak skomplikowane, jak mogłoby się wydawać i każdy może dokonać tego samodzielnie.
Wczesną wiosną po ustaniu mrozów przystępujemy do cięcia. Usuwamy sekatorem pędy słabe, cienkie, chore, uszkodzone przez mróz lub złamane. Po usunięciu niepotrzebnych pędów skracamy pozostałe o połowę, pozostawiając 2-4 oczka. W ciągu roku należy przycinać u nasady odrosty korzeniowe, które wyrastają z korzenia. Trzeba usuwać je jak najszybciej, ponieważ mogą zacząć dominować nad częścią szlachetną. Zdrowe pędy przycinamy ostrym sekatorem 0,5-1 cm nad pąkiem skierowanym na zewnątrz korony. Cięcie wykonujemy lekko ukośnie w odległości ok. 5 cm od oczka.
Każda grupa róż rządzi się jednak swoimi prawami w tym zagadnieniu, dlatego musimy się zapoznać, jakiego cięcia dana grupa potrzebuje. Róże wielkokwiatowe, rabatowe, miniaturowe, tniemy na wysokości 20-40 cm nad powierzchnią, starając się, aby na pędzie znajdowało się około pięciu zdrowych rozwiniętych oczek. Oczywiście całkowicie usuwamy wszystkie uszkodzone i słabe pędy. U róż parkowych dokonujemy cięcia prześwietlającego, usuwając słabe i uszkodzone pędy. Natomiast róże pnącetniemy zależnie od tego czy powtarzają kwitnienie czy też nie. Jeżeli powtarzają, to usuwamy wierzchołki pędów na 3-4 oczka, jeżeli nie to możemy ciąć zaraz po kwitnieniu, usuwając stare, uszkodzone pędy, prześwietlając, aby nie dopuścić do zbytniego zagęszczenia. Róże pienne tniemy zależnie od rodzaju formy korony, czyli jak np. na koronę wykorzystana była róża wielokwiatowa, to stosujemy odpowiedni dla niej sposób cięcia.
Czy przycinać róże jesienią?
Przed zimą róż zazwyczaj nie powinno się przycinać, gdyż zwiększa się wtedy zagrożenie ze strony silnych mrozów. Przycinając różę odsłaniamy delikatną strukturę pędów. Można jedynie wyciąć bardzo chore pędy, które są niebezpieczne dla rośliny.
Pielęgnacja
Aby nasze róże prawidłowo się rozwijały i pięknie kwitły, należy poświęcić im trochę czasu i uwagi. Oto kilka podstawowych czynności o których powinniśmy pamiętać:
Regularne odchwaszczanie
Spulchnianie podłoża
Podlewanie podłoża
Ochrona przed szkodnikami
Krzewy przed i w czasie kwitnienia dodatkowo warto regularnie (co 2-3 tygodnie) dokarmiać. Dla większości róż odpowiednie są nawozy o zwiększonej ilości fosforu. Róże pienne i okrywowe warto dokarmiać dodatkowo nawozami potasowymi – dla lepszego krzewienia. Nawozy zaleca się stosować do połowy sierpnia.
Cięcie przekwitłych kwiatów nad pierwszym od góry liściem pięciolistkowym.
Usuwanie dzikich pędów.
Ochrona przed mrozem poprzez usypywanie kopczyków ok.20-35cm wysokości, można również dodatkowo przykryć krzewy gałązkami świerkowymi lub korą ogrodniczą.
W przypadku róż piennych skupiamy się najbardziej na miejscach szczepienia roślin. Możemy wykorzystać do tego celu jutę, gałęzie iglaste lub słomę.
Rośliny doniczkowe możemy okryć argowłókniną lub gałązkami iglaków, może również zadołować je w ziemi.
Okrywanie powinno odbyć się przed pierwszymi większymi mrozami, czyli mniej więcej pod koniec listopada lub przy bardziej sprzyjającej pogodzie na początku grudnia
Róże odkrywamy wiosną, gdy pogoda jest stabilna, a ziemia przeschnięta po roztopach.
Róże parkowe lub okrywowe nie wymagają przykrywania na zimę.
Przy opracowaniu korzystano z materiałów zamieszczonych na stronach internetowych:
Dom Pomocy Społecznej prowadzony przez Stowarzyszenie „Dom z Sercem” w Trzcińsku Zdroju, uzyskał wsparcie w formie grantu z Urzędu Marszałkowskiego pod nazwą „RAZEM dla DPS”. Środki w wysokości pond 209 tyś. pochodzą z Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, Działanie 2.8 – Rozwój usług społecznych świadczonych w środowisku lokalnym Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020. Celem projektu jest łagodzenie skutków pandemii oraz przeciwdziałanie jej negatywnym konsekwencjom, w szczególności dla osób znajdujących się w grupie ryzyka.
Moment podpisania umowy w dniu 27 sierpnia 2020 r. przez Wicemarszałka Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego Olgierda Kustosza i reprezentantów Zarządu Stowarzyszenia „Dom z Sercem” Wiolety Kwaśniewskiej i Zdzisława Iwanickiego.
Stowarzyszenie „Dom z Sercem” w Trzcińsku – Zdroju zakończyło działania związane z projektem pn. ”Różana Aleja” w ramach Programu Społecznik na lata 2019 – 2021. Zaplanowane efekty rzeczowe projektu zostały w pełni zrealizowane, zagospodarowując pas terenu przy ogrodzeniu Domu Pomocy Społecznej poprzez posadzenie róż, oraz montując 4 tablice infograficzne mówiące o historii dawnego uzdrowiska, a obecnie DPS. Całość zadania zakończono zgodnie z założeniami spotkaniem, które niestety ze względów zagrożenia epidemii koronawirusa, odbyło się tylko w wąskim gronie mieszkańców i pracowników Domu Pomocy Społecznej, na którym przedstawiono ciekawą prelekcję przygotowaną przez Pana Grzegorza Zwolińskiego mówiącą o historii uzdrowiska. Całość zadania zostało sfinansowane ze środków „Społecznika”, które Stowarzyszenie „Dom z Sercem” pomimo trudnego okresu związanego z epidemią, zdołało efektywnie wykorzystać. Dziękujemy wszystkim wolontariuszom za czynną pomoc w realizacji zadania.
